Cảnh báo khẩn cấp toàn cầu trên được đưa ra sau cuộc họp của Ủy ban Khẩn cấp về điều lệ y tế quốc tế (IHR) hôm 30/1, theo giờ Geveva. Đây là cuộc họp thứ ba trong vòng chỉ một tuần của ủy ban này.

Tại 2 lần họp vào tuần trước, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) đã từ chối ban bố tình trạng khẩn cấp về sức khỏe cộng đồng khi cho rằng còn thiếu bằng chứng lây truyền từ người sang người bên ngoài Trung Quốc.

213 người tử vong, 9.480 ca nhiễm bệnh

Theo SCMP, hiện có 9.480 ca nhiễm bệnh được xác nhận trên thế giới. Tổng số ca nhiễm bệnh bên ngoài Trung Quốc lên tới 98 ca ở 18 nước.

Tổng giám đốc WHO, ông Tedros Adhanom (trái) và giáo sư Didier Houssin, Chủ tịch Ủy ban Khẩn cấp, nói chuyện với truyền thông tại trụ sở của WHO ở Geneva ngày 30/1. Ảnh: AP.

Số người tử vong được xác nhận cho tới nay là 213, tất cả đều ở Trung Quốc.

Có 8 ca bên ngoài Trung Quốc lây từ người sang người, ở Đức, Nhật Bản, Việt Nam và Mỹ. Hiện chưa ghi nhận ca tử vong nào bên ngoài Trung Quốc.

Phản ứng trước hành động của WHO, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Hoa Xuân Oánh hôm 31/1 nói nước này đủ tự tin và khả năng để chiến thắng trong cuộc chiến chống virus. Bà Hoa cũng cho biết Trung Quốc sẽ tiếp tục làm việc với WHO và các nước khác để duy trì an ninh sức khỏe cộng đồng khu vực cũng như toàn cầu.

Theo Guardian, WHO đề cao sự tin tưởng đối với Trung Quốc, khẳng định ban bố ban bố tình trạng khẩn cấp về sức khỏe cộng đồng toàn cầu không phải là cuộc bỏ phiếu bất tín nhiệm với Trung Quốc, ngược lại “WHO tiếp tục tin tưởng vào khả năng kiểm soát bùng phát dịch của Trung Quốc”.

Tổ chức này hoanh nghênh “những biện pháp phi thường được thực hiện” bất chấp những ảnh hưởng kinh tế và xã hội đối với người dân Trung Quốc. Ông Tedros nói rằng nếu không có những hành động của Trung Quốc, số người tử vong và nhiễm bệnh có thể sẽ còn cao hơn.

Tổng giám đốc WHO nói thêm: “Lý do chính cho quyết định này không phải vì những gì đang diễn ra ở Trung Quốc mà bởi những gì xảy ra ở những nước khác”.

Tình trạng khẩn cấp của WHO có ý nghĩa như thế nào?

Theo New York Times, tuyên bố của WHO không mang giá trị về pháp lý nhưng đây là lời cảnh báo từ cơ quan tư vấn sức khỏe hàng đầu thế giới đến tất cả các quốc gia thành viên Liên Hợp Quốc về tình hình nghiêm trọng hiện nay. Theo đó, các nước sẽ tự đưa ra quyết định có nên đóng cửa biên giới, hủy chuyến bay, sàng lọc hành khách tại sân bay hoặc thực hiện những biện pháp bảo vệ khác.

Việc tuyên bố tình trạng khẩn cấp cũng tăng thêm tính cấp bách cho bất kỳ đề nghị hỗ trợ kinh phí nào của WHO. Cho đến nay, các quốc gia bị ảnh hưởng nhiều nhất - Trung Quốc, Nhật Bản, Đức, Hàn Quốc, Mỹ và Việt Nam - vẫn đủ khả năng tự chi trả cho cuộc chiến chống lại virus corona.

Trong đợt dịch Ebola tại Tây Phi, Cộng hòa Dân chủ Congo đã phải viện đến số lượng lớn kinh phí hỗ trợ để chống bệnh dịch bùng phát. Đây cũng là một trong những lý do khiến WHO đã tuyên bố tình trạng khẩn cấp quốc tế.

Tuần trước, tại WHO có hai luồng ý kiến trái chiều. Tổng giám đốc của WHO, ông Tedros Adhanom Ghebreyesus, cho rằng tuyên bố tình trạng khẩn cấp luôn là một quyết định khó khăn, vì đóng cửa biên giới và hủy nhiều chuyến bay có thể làm xáo trộn cuộc sống của hàng triệu người khỏe mạnh gần điểm khởi phát dịch bệnh và khiến kinh tế trì trệ.

Trong trường hợp xấu nhất, nguồn cung cấp thực phẩm và thuốc men có thể cạn kiệt, gây ra làn sóng hoảng loạn lan rộng, thậm chí còn có hậu quả lớn hơn chính dịch bệnh.

Các nhân viên y tế cấp cứu một bệnh nhân ở bệnh viện tại Vũ Hán. Ảnh: AFP.

WHO ủng hộ những biện pháp mạnh mẽ mà Trung Quốc đang áp dụng để đối phó với virus corona. Nước này đã phong tỏa toàn tỉnh Hồ Bắc một cách hiệu quả giữa cao điểm của kỳ nghỉ năm mới. Tổng giám đốc WHO Tedros cho rằng Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã chỉ đạo chính sách "phản ứng phi thường trên cả nước". Ông "rất ấn tượng trước quyết tâm của lãnh đạo Trung Quốc" và những hiểu biết của cá nhân ông Tập về sự bùng phát dịch bệnh.

Trước đây trong lịch sử, WHO mới chỉ 5 lần tuyên bố tình trạng khẩn cấp quốc tế, bao gồm các trường hợp: đối phó với dịch cúm năm 2009, bệnh bại liệt bùng phát trở lại vào năm 2014, dịch Ebola ở Tây Phi cùng năm 2014, dịch virus Zika năm 2016 và dịch Ebola bùng phát ở Cộng hòa Dân chủ Congo năm 2019.